Geboortetrauma
Zeeland
Geboortetrauma
symptomen
Heb je...
Vaker dan je zou willen last van negatieve herinneringen aan je bevalling (herbeleving) wat soms een gevoel van angst en onrust oplevert? Dat kan ook in je dromen zijn, soms zelfs nachtmerries of andere slaapproblemen.
Een wisselende stemming? Je kunt je snel en vaak verdrietig, emotioneel, boos en/of prikkelbaar voelen. Dit kan ook invloed hebben op je baby of anderen gezinsleden.
Last van vergeetachtigheid?
De neiging om alles wat jou aan je bevalling kan herinneren te vermijden? Dit kunnen herinneringen, gesprekken of zelfs het bekijken van bevallingsfoto’s zijn.
Last van een geïsoleerd en afgezonderd gevoel van alle andere moeders?
Gevoelens van schuld, schaamte en/of falen rondom de bevalling?
Geboorte (bevallings) trauma,
wat is dat?
En wat is PTSS?
*TRAUMA betekent letterlijk ‘een lichamelijke of psychische wond veroorzaakt door een ongeval, operatie of ingrijpende levensgebeurtenis’.
*Uit 'Perfecte bevallingen bestaan niet' van Diana Koster met als subtitel 'De impact van een ingrijpende bevalling op je leven en wat je eraan kunt doen'.
Wat is een geboorte trauma?
Trauma kan elke gebeurtenis betreffen waarbij je leven onder dreiging staat of er een risico voor ernstige verwonding is voor jou of een persoon die met jou verbonden is (bijvoorbeeld je baby). Een geboorte/bevallingstrauma vindt zoals gezegd plaats rondom de geboorte/bevalling. Heel belangrijk om te weten: een traumatische bevalling is iets wat je overkomt, niet iets waar je voor kiest!
Alléén jijzelf (en misschien je partner) bepalen wanneer een bevalling traumatisch is geweest. Niet de verloskundige, gynaecoloog, huisarts of familieleden.
Wat steeds duidelijker wordt is dat de oorzaak van een geboortetrauma niet zo zeer gezocht wordt in de zwaarte of gecompliceerdheid van een bevalling. Een belangrijke factor die kan bijdragen aan het ontstaan van geboortetrauma is de afwezigheid of gebrek aan autonomie en zeggenschap t.a.v. de bevalling. Denk hierbij aan betrokkenheid bij het nemen van beslissingen rondom/tijdens de bevalling, toestemming bij het verrichten van medische handelingen etc. En hiermee is gelijk een belangrijke vorm van preventie van geboortetrauma genoemd: autonomie en zeggenschap t.a.v. de komende bevalling. Belangrijke andere factoren in de preventie: communicatie en uitleg, emotionele en praktische ondersteuning en een luisterend oor van en door de hulpverlener.
Wat is PTSS?
PTSS is de afkorting van ‘Post Traumatische Stress Stoornis’ en is de term voor een reeks reacties op een traumatische, enge of slechte ervaring.
Ook na een nare bevalling kan je PTSS of PTSS-symptomen ontwikkelen: dit wordt pas zo genoemd wanneer jouw klachten langer dan een maand aanhouden. PTSS is dus de naam voor de stoornis die bestaat uit klachten die jij en/of je gezin na (in dit geval) de traumatische bevalling ervaren.
Nogmaals: hoe traumatisch een bevalling geweest is kan alleen jij als vrouw (en misschien je partner) bepalen. Een (medisch) hulpverlener kan wel PTSS-symptomen vaststellen aan de hand van een gevalideerde screeningsvragenlijst.
Van PTSS is bekend dat er meestal geen spontaal herstel optreedt. Daarom is het verwerken van de nare bevallingservaring (en hierbij geholpen worden) zo ontzettend belangrijk!
We repeat what we don't
Repair
Impact traumatische bevalling
De impact van een bevalling kan groot zijn, op velerlei vlak. Voor de vrouw zelf, voor haar partner maar ook voor haar kindje en zelfs voor de eventuele andere kinderen. Soms heeft een bevalling een zodanig grote negatieve impact dat er geen sprake is van een normaal verlopende verwerking. Natuurlijk hoopt iedereen op een ‘normale’ verwerking van een bevalling waarbij de nare herinneringen, beelden en gedachten in de loop van de tijd steeds meer vervagen en de intensiteit van de negatieve emoties afneemt.
De meeste vrouwen die een traumatische bevalling meegemaakt hebben lukt het vaak voor een hele lange tijd om deze ervaring en de daarbij behorende negatieve emoties weg te stoppen of te negeren. Maar met het wegdrukken van negatieve emoties worden ook vaak positieve emoties weggedrukt. De geest lijkt af te vlakken, een deel van je gevoelsleven gaat hierdoor als het ware ‘op slot’.
Gevolgen zwangerschap en/of bevalling
Wanneer herinneringen aan de vorige traumatische bevalling naar boven komen kan dit o.a. in een volgende zwangerschap negatieve gevoelens oproepen. Veel voorkomend is bijvoorbeeld angst, vaak sterk toenemend in de laatste zwangerschapsweken wanneer de bevalling dichterbij komt. Dit maakt dat er weinig ontspanning meer mogelijk is, je gaat slechter slapen en meer piekeren. En zo kom je in een vicieuze cirkel van angst, spanning en oververmoeidheid. De negatieve bevallingservaring is in je onderbewustzijn opgeslagen met de daaraan gekoppelde negatieve emoties: dat kan naast angst ook pijn, falen, verdriet, teleurstelling en soms boosheid zijn. En juist deze emoties zullen een eventuele volgende bevalling alleen maar moeizamer doen verlopen.
Ook kan het dat de negatieve ervaring maakt dat je een volgende zwangerschap volledig vermijdt. Omdat de negatieve impact van een vorige bevalling nog steeds groot en duidelijk voelbaar is.
Herken jij jezelf hierin en wil je hierin iets veranderen? Wil jij de impact van je bevalling onder ogen zien en hiermee aan de slag gaan om deze te verwerken? En wat betreft een (eventuele) volgende zwangerschap en bevalling: wil je deze positief dus vanuit kracht tegemoet gaan in plaats vanuit angst? Lees verder bij Aanbod: ‘Cursus Bevallingsverwerking’
Waarom bij een
verloskundige?
Juist bij een verloskundige
Hoe fijn is het dat je nu bij een verloskundige in Zeeland ook terecht kunt voor het verwerken van je traumatische bevallingservaring.
Een verloskundige is bekend met alle fysieke maar ook emotionele aspecten van een zwangerschap, bevalling en kraambed, zowel in het geval van een voorspoedige alsook in het geval van een gecompliceerde, traumatiserende bevalling.
De eerste zes weken na de bevalling is een belangrijke basis van verwerking
De eerste weken na de bevalling is een rollercoaster van emoties. Het is wennen aan alle veranderingen in jullie leven! De bevalling goed nabespreken met de verloskundige, in de kraamweek en op de nacontrole, is een héle belangrijke bouwsteen waarop de verdere verwerking kan plaatsvinden. Samen onderzoeken we in hoeverre de bevalling een plekje gekregen heeft. Mogelijk is er nog extra aandacht nodig voor de gehele bevallingservaring; eventueel zijn er onbesproken zaken, of zijn er onbegrepen besluiten genomen. Of bestaat er bij jou of je partner teleurstelling over de begeleiding of de betrokkenheid bij besluitvorming tijdens de bevalling. Je verloskundige luistert, stelt vragen en observeert jullie beleving bij de bevalling. Daarnaast heeft zij een signalerende functie wat betreft symptomen die kunnen wijzen op een traumatische bevallingservaring.
"Na de eerste sessie voelde ik me al zoveel beter. Sinds die sessie heb ik geen nachtmerries meer gehad of nare gedachten. Ik heb geleerd om naar mijn gevoel te luisteren en het durven te ervaren. Hilda heeft me mijn kracht als vrouw en moeder teruggegeven, zodat ik kan zeggen wat ik wil en wat mijn wensen zijn tijdens een bevalling."
Wanneer symptomen aanhouden
Soms is nabespreking van je bevalling op de nacontrole onvoldoende. Je herkent op een bepaald moment dat de symptomen van een traumatische bevalling er nog zijn en ervaart de impact hiervan op jouw functioneren en dat van he hele gezinssysteem. Dat is het moment om er iets mee te gaan doen, soms vroeg, soms laat!
Door jarenlange ervaring in de geboortezorg als verloskundigen hebben wij maar een half woord nodig om te achterhalen wat er precies zoveel impact heeft gemaakt tijdens jouw bevallingservaring.
Het is daarom dat wij als verloskundigen bij uitstek degenen zijn die jou laagdrempelig kunnen begeleiden bij de verwerking van deze nare bevallingservaring. En daarnaast weten we ook precies wat jou kan helpen in de voorbereiding van een volgende bevalling om de kans op herhaling van een bevallingstrauma te minimaliseren, preventie dus!